Vervallen geneesmiddelen
Sinds 2000 wordt deze inzameling georganiseerd en gefinancierd in samenwerking met de gewesten, de apothekers, de groothandels, de farmaceutische firma’s en de instanties belast met de bescherming van het leefmilieu.
Naast zijn deelname aan deze ophaal- en sorteercampagne van vervallen of ongebruikte geneesmiddelen, financiert de apotheker ook de aankoop van specifieke containers bestemd voor hun inzameling.
De inzameling door uw apotheker waarborgt dat niemand − noch kinderen, noch bejaarden − in contact zal komen met deze producten en dat er geen enkele toevallige consumptie zal zijn. Geneesmiddelen die u niet meer gebruikt bij u thuis opslaan kan gevaarlijk zijn voor alle leden van uw gezin, die ze zouden kunnen verbruiken zonder dat ze hen werden voorgeschreven of aanbevolen door een arts of apotheker.
Een geneesmiddel vervalt meestal 5 jaar na de productiedatum, maar sommige geneesmiddelen vervallen vroeger. De vervaldatum staat meestal op de verpakking voorafgegaan door: vervaldatum, houdbaar tot, ex., exp., peremp. of blijft goed tot. Staat er geen vervaldatum op, bekijk dan de productiedatum en tel er 5 jaar bij. Deze datum wordt meestal weergegeven na ‘LOT’. De eerste 2 cijfers duiden het productiejaar aan. De maand wordt meestal aangeduid met een letter (A staat voor januari, B voor februari, …). De laatste 2 cijfers geven de dag van de maand weer.
Waarom zijn oude en vervallen geneesmiddelen zo gevaarlijk?
Bij het gebruik van een vervallen geneesmiddel stelt men zich bloot aan twee gevaren:
1. De stabiliteit van het actief bestanddeel is niet meer gegarandeerd.
2. De molecule kan allerhande chemische reacties ondergaan waarbij andere molecules of metabolieten gevormd worden. Licht, zuurstof, water en temperatuur zijn factoren die deze chemische reacties (vooral oxidaties) sterk bevorderen. De vorming van metabolieten heeft volgende consequenties:
- Verminderde werking: Het actief bestanddeel wordt omgezet in niet-actieve metabolieten. Dit verklaart de korte houdbaarheid van antibiotica-siropen die door de apotheker dienen opgelost te worden.
- Kans op toxiciteit.
- Kans op allergische reacties.
Contaminatie of besmetting met bacteriën, virussen, schimmels,… van het preparaat is een tweede, belangrijke bron van gevaar bij het gebruik van oude en vervallen medicatie.
Opgelet bij:
- Het gebruik van oogdruppels en -zalven die langer dan 1 maand geopend zijn.
- Het gebruik van ontsmettingsmiddelen die reeds vervallen zijn.
- Steriele verpakkingen die reeds een tijdje geopend zijn worden beter ook niet meer gebruikt.
Kijk regelmatig (twee tot drie maal per jaar) uw apotheekkast na!
Wat breng ik binnen in de apotheek?
- Niet opgebruikte pillen, zetpillen en capsules (mogen eventueel nog in de doordrukverpakking zitten, maar je mag ze ook afzonderlijk in een zakje naar de apotheker brengen)
- Restjes zalf in de tube
- Restanten van vloeibare geneesmiddelen (zoals o.a. siropen, neus- en oordruppels) in hun flesjes
- Restanten van sprays en aërosolverstuivers (ontdaan van hun buitenverpakking en bijsluiter)
Wat kan ik niet binnenbrengen in de apotheek?
- Lege glazen flesjes horen bij het glas (nadat ze goed gespoeld zijn).
- Doordruk- en kunststofverpakkingen (zogenaamde blisters) horen bij het huishoudelijk afval.
- Bijsluiters en doosjes horen bij papier en karton.
- Resten van bestrijdingsmiddelen, onkruidverdelgers, kunstmeststoffen en chemicaliën horen bij het klein gevaarlijk afval.
- Dieet- en babyvoeding, vitaminebereidingen en kruidenproducten horen bij het huishoudelijk afval.
- Naalden en spuiten worden na gebruik in een naaldcontainer bewaard. De inzameling gebeurt samen met het klein gevaarlijk afval. Informeer bij uw gemeente naar de locatie en/of de data. In sommige gemeenten kan men er ook mee terecht in het container- of milieupark.